Σπήλαιο Αγίας Παρασκευής
Ελλάδα-Κρήτη
Νομός Ηρακλείου
Επαρχία Πεδιάδος
Δήμος Γουβών

Είναι ένα από τα τρία μεγαλύτερα σπήλαια του νομού Ηρακλείου. Βρίσκεται σε απόσταση μισής περίπου ώρας ΒΔ του χωριού Σκοτεινό καί η είσοδός του βρίσκεται σε υψόμετρο 225μ.

Πρίν από την είσοδο, διανοίγεται ελλειψοειδής δολίνη 40Χ35 και βάθους από 3-25μ. Η είσοδος παρουσιάζεται σαν μεγαλοπρεπής αψίδα, πλάτους 27μ, και ύψους 10μ. Στο δεξιό της τμήμα υπάρχουν ερείπια παλιάς εκκλησίας, πάνω δε απ αυτήν υπάρχει η σημερινή εκκλησία της Αγ. Παρασκευής.

Η είσοδος


Η αρκούδα


Ο σκύλος


"Γυναικεία & παιδική κεφαλή"


"Κεφαλή"

Στον χώρο υπάρχει μικρή πλατεία όπου γίνεται πανηγύρι στις 26 Ιουλίου. Μετά την είσοδο το έδαφος είναι κατηφορικό, και οδηγεί στον «Μέγα Ναό», τεράστια μεγαλοπρεπή αίθουσα, μήκους 130μ, πλάτους 33μ, και ύψους 30μ.Στο πρώτο τμήμα αυτής βρίσκουμε τεράστιο συγκρότημα σταλαγμιτών. Μετά απ αυτό, δεξιά, πάνω στα τοιχώματα, θεαματικό σύμπλεγμα σταλακτιτών, μέχρι του δαπέδου. Στο μέσο περίπου της αίθουσας, άλλο ογκώδες σύμπλεγμα σταλαγμιτών, τμήματα του οποίου μοιάζουν με αρκούσα, και κεφαλή γυναίκας με το σώμα της. Επίσης παραπέρα σταλαγμίτης μοιάζει με καθήμενο σκύλο. Μετά το συγκρότημα των σταλαγμιτών, το δάπεδο παρουσιάζει αρκετή κλίση, και καταλήγει στο «Βωμό», μικρή αίθουσα διαστάσεων,24Χ8.5Χ25. Πρίν από την αίθουσα αυτή, και αριστερά, υπάρχουν πολύ ψηλοί και θεαματικοί σταλαγμίτες( ένας ομοιάζει με κεφαλή γελαστού παιδιού, και άλλος με κεφαλή γυναίκας.)Υπάρχουν ενδείξεις, ότι στήν αίθουσα του βωμού, εγίνοντο θυσίες. Υπάρχει σχισμή στο δάπεδο στην οποία ερίπτοντο προσφορές (λάδι, αίμα, γάλα) στην υποχθόνια θεότητα. Στο άκρο αριστερά της πρώτης αίθουσας, κάθοδος 6μ, οδηγεί στο «Αδυτον», υπόγειο θάλαμο διαστάσεων 15Χ8Χ2-3μ.Απ αυτόν ανηφορικός διάδρομος, οδηγεί από άλλη έξοδο στην πρώτη αίθουσα. Μεταξύ Βωμού και Αδύτου, διάδρομος 12μ, πλάτους 1.5-2.5μ, οδηγεί στήν Αίθουσα Λατρείας, πολύ θεαματική αίθουσα, διαστάσεων 12Χ12.5Χ10-15μ.η οποία μοιάζει με θόλο. Η αίθουσα αυτή έχει πλουσιότατο και πολύ θεαματικό φυσικό διάκοσμο, στα τοιχώματα, και εντυπωσιακό σταλαγμίτη στο μέσο περίπου του δαπέδου. Κατά την περίοδο των βροχών, γεμίζει κατά το έν τρίτο περίπου με τα νερά που έρχονται από την περιοχή της δολίνης. Με άνοδο 4μ, οδηγούμαστε στήν Αίθουσα Προσευχής, μικρή αίθουσα διαστάσεων 7.5Χ5, η οποία κοσμείτε με άφθονους σταλακτίτες, σταλαγμίτες, και στήλες. Στά τοιχώματα της ανόδου, βλέπουμε χαραγμένα πολλά ονόματα επισκεπτών από το ΙΣΤ αι και εξής. Τέλος διανοίγεται μικρός στενός θάλαμος, ( Το Εκκλησάκι κατά τούς ντόπιους) μήκους 12.5 και πλάτους, 1.5-5μ.Το μήκος του σπηλαίου σε κάτοψη είναι 170μ. Η τουριστική διαδρομή σε αυτό, υπερβαίνει τα 450μ. Έχει έκταση περί τα 2500τμ,. Η Αίθουσα λατρείας, βρίσκεται χαμηλότερα από την είσοδο περί τα 50μ. Είναι διεθνούς τουριστικού ενδιαφέροντος, και επιβάλλεται μιά επίσκεψη. Συστηματικές ανασκαφές δεν έχουν γίνει στο σπήλαιο. Στις αρχές του αιώνα ο Evans, το 1933 ο Pendlebury και κατά το Σεπτέμβριο του 1962, ο κ. Δαβάρας, ανέσκαψαν σε μικρές περιοχές αυτού. Από το 1953 κ.ε. ο P. Faure μελέτησε την αρχαιολογία του σπηλαίου. Από τις έρευνες αυτές προέκυψε ότι το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως κέντρο λατρείας, τουλάχιστον, από της ΜΜ περιόδου(1900 πΧ)μέχρι των ρωμαϊκών χρόνων. Από του ΙΣΤ αι μέχρι σήμερα συνεχίζεται η χριστιανική λατρεία. Πολλοί από τούς σταλαγμίτες του σπηλαίου, φέρουν ίχνη επεξεργασίας, και υπήρξαν αντικείμενα λατρείας. Υποστηρίχθηκε ότι η θεά Βρυτομάρτις, ήταν η δεσπόζουσα λατρευτική μορφή του σπηλαίου. Τελευταίως, ο P. Faure, υπεστήριξε με εμπεριστατωμένη μελέτη, ότι το σπήλαιο της Αγίας Παρασκευής, είναι ο περίφημος Λαβύρινθος, της Κνωσού.

Βιβλιογραφία καί φωτογραφίες:
Το Ηράκλειο και ο Νομός του, εκδόσεις Νομαρχίας Ηρακλείου.

Η σελίδα αυτή είναι προσφορά τού Δήμου Γουβών.


interkriti's logo
© interkriti 1998